Synthetische koudemiddelen uitfaseren
Is koelen onderdeel van jouw bedrijfsproces? En gebruik je hiervoor synthetische koudemiddelen? Dan heb je te maken met de F-gassenverordening van de Europese Unie. Deze regelgeving schrijft voor om F-gassen, ook wel fluorkoolwaterstoffen (HFK’s) of synthetische koudemiddelen genoemd, terug te dringen. Alleen al in Nederland maken ongeveer één miljoen industriële koelinstallaties gebruik van deze koelmiddelen. Uiteenlopend van agrarische bedrijven tot bedrijven in de voedselverwerkende industrie.
Gevolgen van de F-gassenverordening
Het doel van de F-gassenverordening is het milieu beschermen door de productie en het gebruik van F-gassen terug te dringen. Hieronder vallen synthetische koudemiddelen met een hoog aardopwarmend vermogen, oftewel Global Warming Potential, afgekort GWP. Hoe groter hun GWP-waarde, des te groter de bijdrage aan klimaatopwarming. De verordening bestaat uit een gebruiksverbod, een productiebeperking en een nieuwbouwverbod. Welke gevolgen dit heeft voor jouw bedrijfsvoering, lees je hierna.
Je bedrijfsvoering veiligstellen? Benut de mogelijkheden om synthetische koudemiddelen uit te faseren.
Vraag het gratis kennisdocument aanGebruiksverbod
Door het gebruiksverbod mag je een koelinstallatie niet meer bijvullen met een HFK dat een grotere GWP heeft dan 2.500. Denk hierbij aan de veel toegepaste koudemiddelen R404A en R507. Bijvullen is tot 1 januari 2030 alleen nog toegestaan met gerecycled en/of geregenereerd koudemiddel. Vanaf 1 januari 2030 is het bijvullen van een installatie met een HFK met een GWP hoger dan 2.500 geheel verboden. Voor het koudemiddel R22 geldt sowieso al een gebruiksverbod.
Productiebeperking
De productie van F-gassen wordt geleidelijk afgebouwd van 100% in 2015 naar 21% in 2030. Dit geldt bijvoorbeeld voor veelgebruikte synthetische koudemiddelen als R134a, R407C en R410A. Door deze productiebeperking worden koudemiddelen met een hoge GWP fors duurder duur en schaarser. Kom op tijd in actie, zodat je bedrijfsproces niet stagneert als een koudemiddel ineens niet meer te krijgen is.
Nieuwbouwverbod
Sinds 1 januari 2020 mogen geen nieuwe koelinstallaties gebouwd worden die zijn gevuld met een HFK met een grotere GWP dan 2500. Dat zijn onder andere de koudemiddelen R22 en R404A en R507. Sinds 1 januari 2022 geldt een verbod op nieuwbouw van commerciële installaties voor koelsystemen in de detailhandel en de horeca, die zijn gevuld met een HFK met een grotere GWP dan 150.
Bekijk het overzicht met de restricties per koudemiddel:
Beschikbaarheid en kosten synthetische koudemiddelen problematisch
De productiebeperking van synthetische koudemiddelen liet de prijzen in 2017 flink stijgen, waardoor het bijvullen van installaties hiermee fors duurder werd. In 2020 liepen de prijzen van de geregenereerde koudemiddelen R404A en R507 verder op door een verbod op nieuw geproduceerde koudemiddelen met een GWP groter dan 2.500. In 2024 volgde een herziening van de F-gassenwetgeving, met onder meer een versnelde afbouw van het koudemiddelquotum. De beschikbaarheid en de kosten van synthetische koudemiddelen worden daardoor een probleem.
Mogelijkheden voor het uitfaseren van synthetische koudemiddelen
Hoewel goed onderhouden koelinstallaties tot ver na 2020 kunnen doordraaien, moet je deze op termijn vervangen. Zeker als deze gaan lekken. Om jouw bedrijf aan te passen aan de nieuwe wet- en regelgeving zijn er diverse mogelijkheden:
We bouwen een nieuwe koelinstallatie die draait op natuurlijk koudemiddelen, zoals CO2, ammoniak, propaan of butaan. Of vervangen een bestaande installatie hierdoor. Dit is de meest milieuvriendelijke en energiezuinige oplossing, waarmee je ook voldoet aan de wetgeving.
We maken we een bestaande installatie geschikt voor een ander koudemiddel door een aantal componenten te vervangen. Een geschikt scenario voor grote, goed onderhouden koelinstallaties.
Is jouw installatie jonger dan 10 jaar en voorbereid op het gebruik van een synthetisch koudemiddel? Dan kunnen we bij een DX-systeem een drop-in plaatsen voor R404A en R507. In dat geval pompen we het synthetische koudemiddel af en vervangen we deze door het alternatieve koudemiddel. Houd er rekening mee dat een drop-in de koelcapaciteit vermindert, het energieverbruik doet toenemen en de levensduur van de installatie verkort. Voor pompcirculatiesystemen is een drop-in niet mogelijk. Bovendien is deze optie minder geschikt als koeling cruciaal is voor het bedrijfsproces.
Hoe dragen natuurlijke koudemiddelen bij aan betere bedrijfsresultaten?
Natuurlijke koudemiddelen als CO2, ammoniak, propaan en butaan zijn energiezuinig. Dit resulteert in 25 tot 40% minder energiekosten.
Voor het toepassen van koel- en vriestechniek met natuurlijke koudemiddelen kun je aanspraak maken op de Energie-investeringsaftrek (EIA). Hiermee kun je 45% (2019) van de investeringskosten aftrekken van jouw fiscale winst, bovenop de gebruikelijke afschrijving. Gemiddeld levert de EIA jou 10% belastingvoordeel op.
Koeling met natuurlijke koudemiddelen helpt om kwaliteitsverlies van het gekoelde product te verminderen, met name in de food industrie. Je kunt daardoor profiteren van meer opbrengst en lagere (verwerkings)kosten.
Koeling met natuurlijke koudemiddelen past in een duurzame productieketen. Circa 3% van het totale elektriciteitsverbruik in ons land gaat op aan koeling. Natuurlijke koudemiddelen helpen om dit aandeel te verminderen en jouw bedrijf te verduurzamen.
